Hoe ontwerp je een wijk

Marian Gielen

Een gemeente begint nooit zomaar een nieuwe wijk te bouwen. Over alles in uw wijk of buurt is goed nagedacht. We geven een kijkje achter de schermen.

Kuukven: de wijk van de toekomst
Het is nu moeilijk voor te stellen. Maar een paar jaar geleden dachten veel Limburgse gemeenten nog dat ze te véél huizen hadden. In de gemeente Peel en Maas in Baarlo was dat bijvoorbeeld zo. Rond 2020 werd duidelijk dat er juist extra huizen gebouwd moesten worden. Gelukkig was er nog ruimte om een bestaande wijk fors uit te breiden: Kuukven.


Eefke Buskes

‘Hoe ziet de ideale wijk eruit?’
Eefke Buskes is bij de gemeente Peel en Maas de projectleider van de nieuwe wijk. “We bouwen deze wijk op een plek waar Wonen Limburg en de gemeente al grond bezitten. Vroeger zouden beide partijen hun eigen plannen gaan maken. Tegenwoordig kijken we samen naar het hele gebied. En stellen onszelf de vraag: hoe ziet de ideale wijk op deze plek er nou uit?

Gezond en groen
Kuukven ligt aan de rand van het dorp dicht bij een bosgebied. Een extra reden om hier een gezonde, groene wijk te bouwen. Eefke: “Gewoonlijk wordt in een wijk ongeveer 60 procent van de grond gereserveerd voor woningen en de rest voor openbare ruimte. In Kuukven wordt nog geen 40 procent bebouwd. Vanuit ieder huis in de buurt kijk je uit op het groen. En de toegangswegen liggen allemaal achter de huizen. We hebben ook gekozen voor een ander soort groen. Geen grasveldjes en netjes gesnoeide hagen. Maar natuurlijke velden en bomen die wel honderd jaar oud kunnen worden. Dat is goed voor de natuur, goed voor het klimaat en goed voor de gezondheid van de bewoners. Het is echt de wijk van de toekomst.”

De Engelbewaarder
Met één gebouw kun je de beleving van een buurt helemaal veranderen. In Baarlo gebeurde dat bijvoorbeeld met de Engelbewaarder. Een voormalige school en nu het hart van de buurt. An Canjels woont in een van de woongebouwen naast de Engelbewaarder. “Toen we hier vanuit Maasbree kwamen wonen, was mijn man al ernstig ziek”, vertelt An. “Na zijn overlijden wist ik: ik blijf niet in mijn eentje thuiszitten. Nu ben ik vrijwilliger in de Engelbewaarder. Ik zet koffie, geef de planten water en help in de keuken als dat nodig is. Zo heb ik veel mensen leren kennen en heb ik altijd wat te doen. Dankzij de Engelbewaarder is dit een heel hechte, fijne buurt."

Maastricht: een statige laan als cadeau voor de stad
Heel lang werd Maastricht in tweeën gedeeld door de snelweg A2. Straten liepen er dood tegen grote geluidsschermen. Een paar jaar geleden werd er een tunnel gebouwd voor de A2. Boven op die tunnel kwam een prachtige nieuwe laan: de Groene Loper. Architect Fred Humblé is vanaf het begin bij de plannen betrokken. “De wijken Wyckerpoort en Wittevrouwenveld zijn ooit ontworpen om op elkaar aan te sluiten”, vertelt hij. “Doordat er steeds meer verkeer kwam, moest de weg ertussen breder worden. Uiteindelijk werd het een snelweg. Dankzij de Groene Loper zijn die twee wijken nu toch met elkaar verbonden.”


De Groene Loper

Als een oude singel
De Groene Loper is een mooie en statige groene laan geworden. “Op de tunnel is speciaal een ongeveer twee meter dikke laag grond aangebracht”, vertelt Fred. “Daardoor kunnen er grote bomen op groeien. Voor het aanzicht van de laan keken we naar de oude, brede singels in de stad. Maar dan niet gericht op verkeer: fietsers en voetgangers staan centraal.”


Fred Humblé

Positief voor de omgeving
Fred Humblé ziet de Groene Loper als een ‘cadeautje’ voor de stad. “Zo’n tunnel is een groot en duur project. Dan wil je dat de laan die erop ligt, dat ook uitstraalt. En het leuke is: om de laan te laten aansluiten op de wijken eromheen, zijn in die wijken ook veel huizen opgeknapt. Net zoals een aantal bestaande gebouwen in het plangebied een opknapbeurt kreeg. Het project heeft dus een positief effect op de hele omgeving.”