Twee manieren om naar een buurt te kijken

Marian Gielen

Er zijn allerlei manieren om naar een wijk of buurt te kijken. Bijvoorbeeld als een plek waar mensen saamhorigheid vinden. Of als ruimte om met extreme hitte om te gaan. Twee voorbeelden.

Kerkrade: Eerste Limburgse gemeente met een hitteplan
In Kerkrade wordt het vaker extreem warm dan in veel andere Nederlandse plaatsen. Dat heeft te maken met de zuidelijke ligging, hoogteverschillen en de bebouwing van de gemeente. Geen wonder dus dat Kerkrade als eerste Limburgse gemeente een plan heeft gemaakt om met hitte om te gaan. “Niet iedereen beseft wat de gevaren van hitte zijn”, vertelt Annet Joustra van de gemeente Kerkrade. “Maar sommige mensen moeten op hete dagen echt op hun gezondheid letten. Zoals ouderen, kleine kinderen, mensen die medicijnen gebruiken of vrouwen die zwanger zijn. Daarom vonden we het als gemeente belangrijk om een hitteplan te maken. Daarin staat bijvoorbeeld wat mensen kunnen doen om het koel te houden in huis.”



Een minder warme stad
In de gemeente Kerkrade wordt ook nagedacht over de vraag: hoe zorg je dat een stad minder warm wordt? Annets collega Erik Theunissen houdt zich daarmee bezig. “In nieuwe gebouwen houden we er rekening mee. Er komen bijvoorbeeld geen grote ramen op het warme zuiden. Groendaken helpen een gebouw af te koelen. En lichte kleuren en materialen als hout zorgen ook voor minder opwarming.”

3-30-300-Regel
Ook plekken buitenshuis zijn belangrijk. Groen warmt minder snel op dan tegels. “We gebruiken de 3-30-300-regel”, vertelt Erik. “Iedere inwoner moet vanuit huis drie volwassen bomen kunnen zien. Minstens 30 procent van elke wijk bestaat uit het bladerdak van bomen, dat schaduw geeft. En elke bewoner vindt binnen 300 meter een groene plek zoals een park of bos. Bovendien zijn er gebouwen waar mensen koelte kunnen vinden. Bijvoorbeeld in de bibliotheek en in de kapel en tuin van het Elisabeth Stift. We hopen vooral dat mensen met behulp van deze maatregelen lekker kunnen blijven genieten van de zomer.” 

Herkenbosch: Hofje voor iedereen
Miep Opbroek woonde lang aan de Meinweg in Herkenbosch. Toen haar man een keer lang van huis was, dacht ze: hier zou ik nooit alleen willen wonen. Niet lang daarna verhuisden ze naar de Kasteelhof. “Ik had via-via van Ons Hofje gehoord”, vertelt ze. “En ik was op zoek naar een plek waar mensen een band met elkaar hebben.” In de Kasteelhof werd Miep een drijvende kracht achter de activiteiten in Ons Hofje. “In 2018 konden we als bewoners een ruimte overnemen van de zorgorganisatie die vertrok. Samen met de binnentuin is dat nu onze gemeenschappelijke ruimte.”



Tomaten uit eigen tuin
Het begon met een eenvoudige crea-ochtend. Nu wordt er in Ons Hofje koffiegedronken, koersbal of Rummikub gespeeld en gekaart. Er staat een biljarttafel voor de leden van het biljartclubje en de schaakclub speelt er wekelijks hun partijen. Als het kan zijn de activiteiten buiten, in de binnentuin. Onder een afdak zitten de bewoners en bezoekers beschut tegen te felle zon of wat gespetter. In het seizoen plukken ze tomaten of aardbeien uit eigen tuin. Samen met andere vrijwilligers zorgt Miep dat de koffie klaarstaat en de boel netjes is.



Onder de mensen zijn
“Veel mensen van buiten komen graag naar de Kasteelhof voor de gezelligheid”, vertelt Miep. “Ik hoor in het dorp steeds vaker: ‘Wat is er in Ons Hofje te doen?’ Dat zorgt voor verbinding. Voor mezelf is het fijn om onder de mensen te zijn. In maart overleed mijn man plotseling. Het verdriet is groot, maar ik ben blij dat ik hier in de Kasteelhof niet alleen ben.”